U tuyến giáp tiến triển ác tính sau hai năm
Từ bản chất lành tính ban đầu, khối u giáp của anh Tấn, 45 tuổi, được chẩn đoán ác tính sau hai năm, phải cắt một bên thùy giáp để triệt căn ung thư.
Anh Tấn phát hiện khối u nhỏ (nhân giáp) ở thùy bên phải tuyến giáp hơn hai năm trước. Khi đó, bác sĩ một bệnh viện chỉ định chọc hút tế bào bằng kim nhỏ (FNA), xác định nhân lành tính, không cần phẫu thuật. Anh tái khám định kỳ, sáu tháng trước làm FNA lại thì u vẫn lành tính. Đầu tháng 8, anh đến khám tại Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh.
Ngày 21/8, TS.BS Nguyễn Anh Dũng, Trưởng khoa Ngoại Lồng ngực – Mạch máu, cho biết kích thước u chưa đến 1 cm, siêu âm đánh giá TIRADS 4 (tổn thương tuyến giáp có dấu hiệu nghi ngờ ác tính). Sinh thiết FNA cho chẩn đoán ung thư tuyến giáp thể nhú. “Kích thước nhân giáp tăng chỉ hơn 1 mm từ lúc phát hiện, cho thấy u phát triển chậm. Tuy nhiên kết quả FNA đã xác định u không còn lành tính, bắt buộc phải phẫu thuật để loại bỏ tổn thương nhân giáp và tế bào ung thư”, bác sĩ Dũng nhận định.
Hầu hết các khối u tuyến giáp là lành tính, chỉ khoảng 5% ác tính. Cá biệt, có những u giáp lành nhưng một thời gian sau lại được chẩn đoán ác tính. Có ba khả năng gây ra tình trạng này. Thứ nhất, trên siêu âm tuyến giáp chưa đủ tiêu chuẩn đánh giá là tổn thương nhân giáp ác tính theo bảng phân loại TIRADS (gồm 6 mức độ, càng cao thì khả năng ác tính càng lớn).
Đôi khi bác sĩ đánh giá u giáp độ 2, 3 hay 4 nhưng thực tế nó ở độ 5, 6. Điều này khiến bệnh nhân lầm tưởng mình mang u lành không cần điều trị, một thời gian sau u tiến triển nhanh và lúc này mới được chẩn đoán ung thư.
Thứ hai, nhân giáp từ TIRADS 2, 3 theo thời gian phát triển thành độ 5, 6, nghĩa là bản chất lành tính chuyển dần sang ác tính. Thứ ba, u giáp ác tính ngay từ đầu nhưng trong quá trình thực hiện FNA, việc chọc hút để làm sinh thiết bằng kim nhỏ có thể chưa lấy đúng vị trí có tế bào ác tính. Điều này khiến bác sĩ kết luận u lành thay vì ung thư.
Trường hợp anh Tấn, siêu âm thấy u phát triển chậm, cộng thêm hai lần đầu FNA âm tính, khả năng ban đầu u lành tính. Sau hai năm u đã thay đổi bản chất từ lành sang ác, cho ra FNA dương tính.
U giáp của anh Tấn có kích thước nhỏ, nằm trọn trong thùy phải tuyến giáp, không xâm lấn vỏ bao. Vì thế, bác sĩ tiến hành phẫu thuật cắt một thùy giáp, bảo tồn thùy còn lại cho bệnh nhân. Ca mổ kết thúc sau hơn một giờ, không gây biến chứng khàn tiếng, mất giọng hay tê tay. Anh Tấn xuất viện sau ba ngày, không cần điều trị tiếp bằng xạ trị hay i ốt phóng xạ do tế bào ung thư đã được lấy bỏ toàn bộ.
ThS.BS.CKI Lê Thị Ngọc Hằng, khoa Ngoại Lồng ngực – Mạch máu, Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh TP HCM thông tin, hiện có nhiều phương pháp hiện đại giúp chẩn đoán u tuyến giáp như xét nghiệm hormone tuyến giáp (FT3, FT4), hormone kích thích tuyến giáp (TSH), siêu âm tuyến giáp, chọc hút tế bào kim nhỏ (FNA), siêu âm đàn hồi mô, chụp MRI, CT và FDG-PET/CT (trong trường hợp cần xét nghiệm gen di truyền, dấu ấn hóa mô miễn dịch cũng như chụp chiếu đánh giá thêm).
Đối với các nhân/u giáp lành tính, tùy thuộc kích thước cũng như mức độ xâm lấn của u, bác sĩ sẽ chỉ định phương pháp điều trị phù hợp: i ốt phóng xạ, phẫu thuật hoặc chưa cần can thiệp. Trường hợp ung thư tuyến giáp, nếu nhân giáp nằm trọn trong thùy giáp và chưa xâm lấn vỏ bao thì chỉ cần cắt một thùy giáp. Ngược lại, nhân giáp đã xâm lấn ra ngoài thì phải cắt toàn bộ tuyến giáp.
Theo bác sĩ Dũng, phẫu thuật mở là phương pháp phổ biến nhất để loại bỏ u tuyến giáp ác tính. Bên cạnh đó, một số trường hợp có thể áp dụng phẫu thuật nội soi cắt tuyến giáp qua đường tiền đình miệng hoặc đường nách – vú. Song phương pháp phẫu thuật nội soi thông thường này còn những hạn chế do không gian vùng tuyến giáp hẹp, dụng cụ nội soi không linh hoạt, rất khó để phẫu thuật viên thao tác chuẩn xác.
Sắp tới Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh triển khai mổ tuyến giáp với sự hỗ trợ của robot Da Vinci Xi. Robot có cánh tay với khả năng xoay 540 độ, giúp bác sĩ dễ dàng thao tác tại những khu vực hẹp và khó tiếp cận, bóc tách khối u giáp trọn vẹn mà không làm tổn thương các mô lân cận.
U tuyến giáp là bệnh lý phổ biến. Người dân nên khám sức khỏe 6 tháng/lần nhằm phát hiện bệnh sớm và điều trị kịp thời. Với người có tiền sử u tuyến giáp, cần tái khám đúng lịch hẹn để được bác sĩ theo dõi tiến triển bệnh.
Xem thêm: Thuốc điều trị ung thư
