Hối hận vì bỏ điều trị, uống thuốc nam chữa ung thư
Bệnh viện đa khoa Tâm Anh vừa điều trị thành công cho bệnh nhân 58 tuổi, chẩn đoán ung thư tuyến giáp từ đầu năm nhưng tự điều trị bằng thuốc nam khiến bướu tăng gấp ba, di căn hai bên hạch.
Ông Dũng (ở Tây Ninh) tầm soát ung thư từ cuối năm 2024, sau khi cảm giác nuốt vướng, siêu âm phát hiện nhân giáp hai thùy. Tại một bệnh viện ở TP HCM, ông choáng váng khi cầm trên tay từ kết quả siêu âm bướu giáp kích thước 1,5 cm, sinh thiết tuyến giáp xác định ung thư tuyến giáp thể nhú. Bác sĩ khuyên ông nhập viện sớm để phẫu thuật ngay, tránh để lâu di căn hạch.
“Tôi còn có thêm bệnh tim mạch, tiểu đường, gout. Nghĩ mổ xẻ càng nguy hiểm, gần nhà có người bị ung thư đi mổ về cũng chẳng sống thêm được bao lâu, nên tôi từ chối phẫu thuật, bỏ điều trị, bác sĩ thuyết phục ung thư tuyến giáp thể nhú chiếm khoảng 80% ca u ác tuyến giáp, có tiên lượng sống tốt” ông Dũng nói, thêm rằng quyết định về quê uống thuốc nam.
Thời gian đầu uống thuốc, ông cảm thấy cơ thể nhẹ nhõm hơn, nên kiên trì. Được vài tháng sức khỏe bắt đầu suy giảm, mất ngủ, từ nuốt nghẹn chuyển thành nuốt đau, việc ăn uống khó khăn nên đến Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh TP HCM khám. Kết quả chụp CT cổ có nhân giáp thùy phải kích thước 3,5 cm, cứng, di động kém, nghi xâm lấn cơ trước giáp. Hạch cổ hai bên xuất hiện nhiều, bên phải nhiều hơn bên trái, trong đó hạch lớn nhất gần 2 cm.
ThS.BS.CKI Huỳnh Bá Tấn, khoa Ngoại Vú – Đầu Mặt Cổ, Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh TP HCM, cho biết ông Dũng vì sợ mổ nên chần chừ trong điều trị khiến ung thư di căn hạch cổ hai bên. “Nếu người bệnh mổ ngay khi biết mình mắc bệnh thì việc điều trị sẽ đơn giản hơn”, bác sĩ Tấn cho hay.
Khi hội chẩn, các bác sĩ nhận định phẫu thuật là phương pháp điều trị khả quan nhất cho người bệnh. Ê kíp cắt toàn bộ tuyến giáp và nạo hạch cổ hai bên. Trong quá trình mổ, bác sĩ Tấn phát hiện khối bướu xâm lấn thần kinh hồi thanh quản phải, ê kíp cố gắng bóc tách để bảo tồn, tránh khàn tiếng vĩnh viễn. Các tuyến cận giáp cũng được giữ lại, giúp bệnh nhân không bị hạ canxi máu sau phẫu thuật.
Hậu phẫu ổn định, bác sĩ chỉ định ông Dũng uống i-ốt phóng xạ để diệt các tế bào ung thư còn sót lại. Một ngày sau mổ, ông thấy sức khỏe tốt, cơ thể hồi phục nhanh, nên tỏ ra hối tiếc “nếu biết sớm, tôi đã chọn phẫu thuật thay vì uống thuốc nam”.
Tháng 3 năm 2025, Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh TP HCM cũng tiếp nhận chị Ánh, 45 tuổi ở Cần Thơ, ung thư tuyến giáp giai đoạn muộn do trì hoãn can thiệp. Nhờ phẫu thuật và uống i-ốt phóng xạ, chị đã vượt qua bệnh.
Theo thống kê của GLOBOCAN năm 2022, thế giới có khoảng 821.214 ca mới mắc và 47.507 ca tử vong do ung thư tuyến giáp. Tại Việt Nam, ung thư tuyến giáp đứng thứ 6 trong những loại ung thư thường gặp với 6.122 ca mắc mới, 858 ca tử vong mỗi năm và tỷ lệ mắc là 4,8/100.000 dân.
Việt Nam là một trong những nước có tỷ lệ mắc ung thư cao trên toàn cầu, với hơn 300.000 người mắc, gần 165.000 ca mới và 115.000 bệnh nhân tử vong mỗi năm. Trong đó, tỷ lệ bệnh nhân bỏ điều trị trên 30%.
Bác sĩ Tấn cho biết, nhiều năm qua nỗi sợ hãi về “đụng dao kéo” khiến nhiều người bệnh nhanh mất hơn như ông Dũng, chị Ánh trì hoãn điều trị, khiến bệnh diễn tiến nặng. Tuy nhiên hiện chưa có nghiên cứu khoa học nào chứng minh ung thư có thể trị khỏi bằng đông y, thuốc nam, nhịn ăn…
Nhờ các tiến bộ trong chẩn đoán và điều trị, ung thư tuyến giáp được phát hiện sớm và các phương pháp điều trị hiện đại đã góp phần làm giảm tử vong, ngay cả khi tỷ lệ mắc bệnh có tăng. Một nghiên cứu dựa trên dữ liệu từ năm 2010 – 2019, theo dõi các khu vực châu Á theo vùng địa lý và theo mức thu nhập (SDI), cho thấy tỷ lệ tử vong vì ung thư tuyến giáp có xu hướng giảm ở nhiều vùng. Tại Đông Á, tỷ lệ này giảm khoảng 8%; châu Á Thái Bình Dương nơi có thu nhập cao, tỷ lệ này giảm đến 22%; riêng Đông Nam Á khoảng 4%.
Theo bác sĩ Tấn, quá trình phẫu thuật ung thư tiềm ẩn rủi ro tổn thương dây thanh quản gây khàn tiếng, mất tiếng hoặc mất máu nhiều. Tuy nhiên những biến chứng này chiếm tỷ lệ rất nhỏ và không nguy hiểm so với việc từ bỏ không can thiệp, người bệnh sẽ rơi vào khó thở, mất tiếng, ăn uống khó khăn. Tế bào ác tính có thể di căn đến phổi, xương, não. Các di căn này thường là nguyên nhân trực tiếp gây suy kiệt và tử vong.
Phẫu thuật có vai trò rất quan trọng trong cả chẩn đoán và điều trị nhiều loại bệnh ung thư. Nếu bệnh ở giai đoạn sớm, phẫu thuật là phương pháp gần như duy nhất để điều trị, có thể khỏi bệnh. Ở giai đoạn muộn hơn, phẫu thuật sẽ kết hợp với các phương pháp khác để giúp quá trình điều trị đạt hiệu quả tối ưu như việc hoá xạ trị trước mổ, sử dụng thuốc đích.
“Những bệnh như ung thư tuyến giáp, ung thư da, ung thư phần mềm, ung thư hắc tố ngoài phẫu thuật, sẽ không có phương pháp điều trị triệt để nào khác”, bác sĩ Tấn lý giải.
Bác sĩ khuyến cáo, mặc dù ung thư tuyến giáp có tiên lượng tốt, diễn tiến chậm nhưng khi được chẩn đoán, người bệnh cần điều trị sớm để hạn chế u tăng kích thước, di căn. U càng lớn bác sĩ phẫu thuật rộng, tăng tai biến, biến chứng và di chứng sau mổ.
